Engelli çocukların anneleri için pek az kişinin bildiği bir erken emeklilik kanunu çıkarılmıştı. Peki engelli annesi erkenden nasıl emekli olur? Engelli annesinin erken emeklilik başvurusu nasıl yapılır? Detaylar haberimizde…
Engelli çocuk annelerinin erken emeklilik hakkı, birçok aile için önemli bir maddi destek kaynağı olacak. Bakıma muhtaç engelli çocuğu bulunan anneler, belirli koşulları sağladıklarında normalden daha erken emekli olabiliyor. İşte erken emeklilik hakkından yararlanmak isteyen engelli çocuk annelerinin bilmesi gerekenler, başvuru süreçleri ve dikkat etmeleri gereken hususlar:
Erken Emeklilik Hakkı
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 28’inci maddesi uyarınca, bakıma muhtaç derecede ağır engelli çocuğu bulunan annelerin erken emeklilik hakkı bulunmaktadır. Bu haktan yararlanabilecek anneler, 4/a (SSK), 4/b (BAĞ-KUR) veya 4/c’li (Emekli Sandığı) olarak sigortalı bir işte çalışanlar ya da isteğe bağlı sigorta primi ödeyen 4/b’liler olabilir.
Ağır engelli çocuk annelerinin prim günlerine dörtte bir oranında süre ilave edilerek emeklilik yaşı öne çekilir. İlave edilen süre, emekli aylıklarını artırırken, emeklilik yaş haddinden de indirim sağlar.
Başvuru Nasıl Yapılır?
Erken emeklilik hakkından yararlanabilmek için, engelli çocuğun Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) tescil ettirilmesi gerekmektedir. Tescil işlemi emeklilik başvurusu sırasında yapılabileceği gibi, daha önceden yapılması da mümkündür. Çocuğun iyileşmesi veya vefatı gibi durumlarda, hak kaybının önüne geçmek için erken tescil önemlidir.
Başvuru Adımları:
- Sigortalı Anneler: 4/a ve 4/b kapsamında çalışan veya isteğe bağlı sigorta primi ödeyen anneler, çocuklarının ağır engelli olduğunun tespiti için bağlı oldukları sosyal güvenlik il müdürlüklerine veya merkez müdürlüklerine başvurmalıdır.
- Kamu Görevlileri: 4/c kapsamında çalışan anneler, başvuruyu çalıştıkları kamu kurumlarına yapmalıdır.
- Sağlık Raporu: Başvuru sonrasında çocuk, sağlık raporu düzenleme yetkisine sahip kamu hastanelerine sevk edilir. Hastanelerce düzenlenen rapor, SGK Bölge Sağlık Kurulu’nca onaylanmalıdır.
2008 Yılından Sonraki Çalışmalar
Prim günlerine ilave süre, 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren geçen süreler için geçerlidir. Kamu çalışanları için bu tarih 15 Ekim 2008’dir. İlave sürelerin dikkate alınabilmesi için o dönemlerde engelli çocuğun hayatta olması, evlenmemesi ve annenin velayetine sahip olması gerekmektedir.
Özel Durumlar
Yıpranmaya Tabi İşlerde Çalışan Anneler
Fiili hizmet süresi zammına tabi işlerde çalışan (örneğin asker veya polis) anneler, hem engelli çocuğundan dolayı erken emeklilik hem de mesleki yıpranma hakkından yararlanabilirler.
Birden Fazla Engelli Çocuk
Birden fazla ağır engelli çocuğu bulunan anneler, yalnızca bir çocuk için erken emeklilik hakkından faydalanabilir. Çocuklardan biri vefat ederse, hak diğer çocuk üzerinden devam eder.
Ağır Engelli Raporunun Koşulları
Ağır engelli raporu, başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede olan kişiler için verilir. Rapor verilebilecek durumlar şunlardır:
- İki kol ve iki bacak felci
- Belden aşağısının tutmaması
- Kolların veya bacakların hareket ettirilememesi
- Merkezi sinir sisteminin sfinkter bozuklukları
- Tedavi edilemeyen psikotik hastalıklar
- İki gözde tam görme kaybı
- İki elin kaybı
- Bir kolun omuzdan ve bir bacağın kalçadan kaybı
- Her iki bacağın alt kısmının kaybı
- Tedavisi olanaksız hastalıklardan kaynaklanan ağır beslenme bozuklukları
- Başka birinin sürekli bakımına muhtaç olan diğer ağır hastalıklar
Engelli çocuk annelerinin erken emeklilik hakkı, belirli şartların yerine getirilmesi durumunda bu kişilere sağlanacak. Anneler, bu süreçte doğru bilgilendirme ve zamanında başvuru ile bu haktan yararlanabilecekler.
