2013 yılında Birgül Yağızer tarafından kurulan Elbak Rehabilitasyon Merkezi, Van ili Başkale ilçesinde özel gereksinimli bireylere hizmet veriyor. Merkezin kuruluş amacından sunduğu hizmetlere, karşılaştığı zorluklardan gelecekteki hedeflerine kadar pek çok konuyu, Sosyal Hizmet Haber Genel Yayın Yönetmeni Reyhan Ahmedi merkez müdürü Bayram Turan ile görüştü ve sorularını yöneltti.
Kuruluş Amacı ve Tarihçesi
Reyhan Ahmadi: Elbak Rehabilitasyon Merkezinin kuruluş amacı ve tarihçesi hakkında bilgi verebilir misiniz?
Bayram Turan: Kurumumuz Özel Elbak Rehabilitasyon Merkezi, Birgül Yağızer tarafından 2013 yılında kuruldu ve aynı yıl faaliyete geçmiştir. Kurumumuz, özel gereksinimli bireylere hizmet amacıyla kurulmuş olup, Van ili merkezine 110 km mesafede bulunan Başkale ilçe merkezinde bulunmaktadır.
Sunulan Hizmetler
Reyhan Ahmadi: Merkezinizde hangi tür hizmetler sunuluyor?
Bayram Turan: Kurumumuzda zihinsel engelli, işitme engelli ve özel öğrenme güçlüğü olan bireylere bireysel ve grup olmak üzere 12 saatlik destek eğitimi verilmekte, bedensel engelli olan bireylere ise aylık 8 seans fizik tedavi uygulanmaktadır. Her birey, kurum servisleriyle evlerinden alınıp gerekli görülen durumlarda evden fizik tedavi uygulanmaktadır. Bireysel psikolojik destek ile birlikte ailelere de aile eğitim programları desteği sunulmaktadır. Kurum dışında, bu bireylerin kuruma kazandırılması ve günlük ihtiyaçlarını karşılayabilmeleri için kurum öğretmenlerimizle kurum dışı etkinlikler de yapmaktayız.
Yaş Sınırı ve Hizmet Alanı
Reyhan Ahmadi: Sunduğunuz hizmetlerin çeşitliliği ve kalitesi, merkezin ne kadar kapsamlı çalıştığını gösteriyor. Bu anlamda sizi ve ekibinizi tebrik ederim. Peki, kurumunuzda herhangi bir yaş sınırı bulunmakta mıdır?
Bayram Turan: Kurumumuzda herhangi bir yaş sınırı bulunmamaktadır. Zihinsel engelli, işitme engelli ve öğrenme güçlüğü bulunan bireylerde 0-25 yaş aralığı eğitim açısından önemliyken, bedensel engelli bireylerde 65 yaşına kadar hizmet verilebilmektedir.
Bölgedeki Dezavantajlı Bireylerin Sorunları
Reyhan Ahmadi: Elbak Rehabilitasyon Merkezi, anladığım kadarıyla bölgedeki dezavantajlı bireyler için önemli bir destek noktası ve bu desteklerle bölgedeki bireylere umut ışığı olduğunuzu düşünüyorum. Peki, bölgenizdeki dezavantajlı bireylerin en sık karşılaştığı sorunlar nelerdir?
Bayram Turan: Kırsal bir bölgede ve il merkezine uzak olmamızdan kaynaklı kısıtlı iş imkanları ve maddi yetersizlikler nedeniyle aileler şehir dışına gittikleri için dezavantajlı yakınlarıyla yeterince ilgilenememektedirler. Dolayısıyla bu bireylerin bakım ve ihtiyaç sorunlarıyla karşılaşmalarına sebep olmaktadır. Ayrıca ilçemizdeki sağlık hizmetleri de yetersiz kalmaktadır. Özellikle kış aylarında zorlu hava şartlarından dolayı kurum servislerimiz dezavantajlı bireylere ulaşmakta sıkıntı yaşamaktadır. Bu nedenle eğitimleri aksamaktadır ve bizim için süreklilik sağlanması esası çok önemlidir.
Toplumun Tutumu ve Destek İhtiyacı
Reyhan Ahmadi: Bizler, toplumun dezavantajlı bireylere karşı daha empatik ve destekleyici olması gerektiğini savunuyoruz. Peki, siz bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz ve yaşadığınız sıkıntılar nelerdir?
Bayram Turan: Toplumumuzun bu dezavantajlı bireylere karşı farkındalıkları, tutum ve davranışları maalesef çok olumlu olmamaktadır. Özellikle damgalanma sebebiyle daha çok küçük yaşta olan çocukların dahi “deli” damgası alacakları düşüncesiyle kuruma göndermek istememektedirler. Bazen bilinçli olarak yapılmasa dahi çocuklara kurum dışında bazı etkinliklere katılım sağladığımızda, kimi kişiler bu çocuklara küçük düşürücü hareketlerde bulunabilmektedir. Ancak olumsuzluklara rağmen, toplumumuz bu bireylere gerekli hassasiyeti de göstermektedir.
Kurumsal İşbirlikleri
Reyhan Ahmadi: Bölgedeki diğer iş kurumlarıyla işbirliği yapıyor musunuz?
Bayram Turan: İlçemizde başta kaymakamlık, ilçe milli eğitim müdürlüğü, belediye ve karayolları genel müdürlüğü olmak üzere birçok kurumla iş birliği içinde çalışmaktayız. Bilgi alışverişinde bulunmakta ve işlerin daha kolay yürütülmesi sayesinde eğitimlerimizin sürekliliğini sağlayabiliyoruz. Belirli gün ve haftalarda, gerek kendi hazırladığımız etkinlikler olsun gerekse diğer kurumların hazırladığı etkinliklere katılımlar sağlıyoruz. Farklı etkinliklere katılım sağlayan kurumumuzdaki dezavantajlı bireyler, bu gibi şeyler sayesinde daha özgüvenli ve daha değerli hissedebilmekte ve bu durum onları oldukça mutlu etmektedir.
Destek İhtiyacı ve Gelecek Hedefleri
Reyhan Ahmadi: Rehabilitasyon merkezi olarak en çok hangi alanlarda daha fazla desteğe ihtiyacınız var?
Bayram Turan: Sağlanan destek, eğitim programındaki aylık 8 saat olan ders ve fizik tedavi saatlerinin artırılması, alınacak verim açısından çok daha faydalı olacaktır. Bireysel farklılıklar, çeşitli doküman ve materyalleri kullanmayı gerektirdiği için kurum olarak aylık olarak bu malzemelerin alınması için ayırdığımız bütçe ne yazık ki yeterli olmamaktadır. Milli Eğitim Bakanlığına bağlı bir kurum olmamıza rağmen ilçe milli eğitim müdürlüğünden okulların aldığı desteği alamamaktayız. İşitme cihazı ihtiyacımız var, ancak maliyetini hem aileler hem de kurum olarak karşılayamamaktayız.
Reyhan Ahmadi: Merkezinizi daha da geliştirmek için gelecekteki hedefleriniz nelerdir?
Bayram Turan: İlçemizde çok sayıda otizmli, dil ve konuşma bozukluğu, görme yetersizliği olan bireyler olmasına rağmen bu kişilere yönelik ilçemizde rehabilite edecek bir kurum yer almamaktadır. İlerleyen süreçlerde bu bireyleri de kapsayacak şekilde yeni model programları faaliyete geçirmeyi amaçlamaktayız. Ailelerin bilinçlendirilmesine yönelik daha kapsamlı ve resimli eğitimler, diğer kurumlarla da iş birliği içinde verilebilir.
Bayram Turan ile yaptığımız bu kapsamlı röportajda, Elbak Rehabilitasyon Merkezinin bölgedeki özel gereksinimli bireyler için ne kadar önemli bir rol oynadığını bir kez daha gördük. Verdikleri bilgiler ve değerli hizmetleri için teşekkür ederiz.
